reflectie 10(1) voorjaar 2013.vp

grond van het bovenstaande kunnen we deze conclusie ge- voeglijk trekken. Maar tegelijk is het ook niét waar! Immers er zijn christelijke groeperingen en bewegingen geweest waarin christendom en reïncarnatie wel degelijk samen konden gaan. Dat is het geval geweest bij de christelijke kerken die zich langs de zijderoute hebben verspreid zoals de manicheese kerk en de nestoriaanse kerk (zie verder). En zoals bij de katharen in (vooral) Zuid-Frankrijk. Ook de kathaarse christenen leer- den de reïncarnatie. Of … !? Katharen en reïncarnatie Volgens Thomas Aquino leren de katharen in zijn tijd de re- ïncarnatie. Dat is alvast opmerkelijk, waar – zoals we hiervoor zagen – de reïncarnatieleer in algemene zin niet samen gaat met het christendom. Toch zijn de katharen christenen. Hoe komen zij aan hun reïncarnatieleer? De katharen zijn gnostie- ke christenen, verwant aan de oude gnostieke christenen van de Nag Hammadi-geschriften. De opbouw en inhoud van één van de kathaarse geschriften, de Interrogatio Iohanni , is zeer gelijkend op het gnostieke Apocryphon Ionanni. De typische kenmerken van de kathaarse leer, namelijk dualisme en doce- tisme, zijn dezelfde als die van de laat-antieke gnostieke chris- tenen. Het ligt dan ook voor de hand te veronderstellen dat de katharen ook hun reïncarnatieleer – op de een of andere ma- nier – ontleend hebben aan de oude gnostieke christenen. Want dat de oude gnostisch georiënteerde christenen, zoals de gnostieken van de Nag Hammadi-geschriften de reïncarnatie leren; zoveel lijkt wel zeker te zijn. Het is dus opvallend dat in de Middeleeuwen de katharen de reïncarnatie leren. Dat de katharen de reïncarnatie leren wordt tegenwoordig door vriend en vijand als feit beschouwd. Wetenschappelijke publicaties en publicaties over de katharen uit ‘alternatieve’ hoek, zijn hierin eensgezind. En toch zijn hier ernstige vragen bij te stel- len. We vinden namelijk in de beperkte hoeveelheid geschrif- ten van de katharen zelf nergens een opmerking over re- ïncarnatie of zielsverhuizing! De opvatting dat de katharen in reïncarnatie geloven, komt uitsluitend voor in geschriften van de tegenstanders van de katharen en in de inquisitieverslagen. Noot van de redactie Al ervaren wij dit hoofdstuk als prettig leesbaar, klein van omvang is het niet. Vanwege deze reden is het gehele notenapparaat niet over- genomen. Dit vind u natuurlijk wel terug in het boek zelf. Vanwege de omvang hoofdstuk ‘Reïncarnatie en christendom’ zal het tweede deel in het volgende nummer van Reflectie worden gepubliceerd, met daar- in de onderwerpen: ‘de bronnen van de tegenstanders’, ‘de inquisitie- verslagen’ en reïncarnatie in de Kerk van het Oosten’. * * * * 13 Reflectie 10(1), voorjaar 2013 Boekinfo - vervolg van pagina 5 Commentaar van Claire Dunne wordt afgezet tegen Jungs eigen woor- den en die van zijn naasten; de illustraties bevatten foto’s van Jung, en kunstbeelden die zijn werk illustreren. De persoon Jung komt in deze bi- ografie tevoorschijn als een genezer, wiens gaven aan het licht kwamen toen de wonden in zijn eigen ziel eenmaal waren geheeld. ‘De weg naar het Zelf’ is een essentieel boek voor iedereen die geïnteresseerd is in psychologie, spiritualiteit en persoonlijke ontwikkeling. De Zwitserse psycholoog Carl Jung had daar weet van, was eerlijk naar zichzelf en was zich bewust van zijn donkere kant. Een man die op zijn veertigste naar eigen zeggen ‘eer, macht, rijkdom, kennis en elk menselijk geluk verworven had’, maar op de een of andere manier te- gelijkertijd zijn ziel was kwijtgeraakt. “Meine Seele, Meine Seele, wo bist du? ”Mijn ziel, mijn ziel, waar ben je?” Dat gevoel heb ik ook wel eens, dat ik mijn ziel kwijt ben, ofwel dat ik er even geen contact mee heb. Of het even verdrongen is door mijn schaduw. Het is goed daar niet voor op de loop te gaan en het een plek te geven. Jung confronteerde zichzelf met datgene wat hij het minst onder ogen wilde zien gesymboliseerd door woestijn, hel, moord en nog meer tot ‘niet menselijks me nog vreemd is’. Tegengestelden, zo beseft hij, zijn broers: “Het andere zit ook in je.” “Onze schaduw is de persoon, die we liever niet willen zijn,” zegt hij over het verborgen fenomeen, dat deel uit maakt van onszelf en dat onze ik-persoonlijkheid beïnvloedt, zo niet verstoort. De schaduw wordt namelijk gevormd door duistere karaktertrekken dan wel minder- waardigheden, die de mens graag wil verbergen of onderdrukken. De schaduw vormt daarom een probleem, ze leidt immers tot conflicten tussen wie we zijn en wie we willen zijn. Het is dan ook beter om je be- wust te worden van je schaduw en deze duistere aspecten van je ei- gen persoonlijkheid te aanvaarden. Dat is het begin van zelfkennis. Hans van der Kroft (red.) : Waarheid is het leven zelf Kennismaken met Krishnamurti , Boek + DVD Synthese 2012 Een eerste kennismaking met denken en van Jiddu Krishnamurti (1895-1986) is voor de meeste lezers die hem nog niet kennen een ongewone, vaak schokkende ervaring. Krishnamurti is immers iemand die de dingen totaal anders en veel radicaler zegt dan wie dan ook. Ie- mand die je niet een methode aanreikt, niet tegen je zegt: “Doe dit, doe dat, dan kom je er wel.” Maar Krishnamurti dringt aan op een totale geestelijke revolutie en dat niet in de loop van de tijd, maar nu. Krishnamurti heeft bij herhaling benadrukt dat zijn persoon onbelangrijk is. Toch kunnen we moeilijk voorbijgaan aan de vraag wie hij was en hoe zijn leven verliep, vooral omdat het bij hem gaat om hoogst ongewone levensomstandighe- den, in het bijzonder zijn jongere jaren. Dit is een bundel met een beknopte biografie van en een bloemlezing over het werk van wereldleraar Krishnamurti, die in de 20e eeuw lezingen gaf in Europa, India en Amerika. Kern van zijn leer was de mens vrij te maken van beperkingen, die we onszelf door onze eigen denkbeelden en idealen opleggen. Inzicht in het leven leidt tot waarheid. Als leraar wilde hij geen volgelingen. Geboren in India en opgevoed door Annie Besant van de theosofische vereniging was hij begin 20e eeuw populair. In Nederland was het hoofdkwartier Kasteel Eerde bij Ommen in Overijssel. De bundel, die bestaat uit twee delen, is samengesteld door Hans van der Kroft, een bestuurslid van de stichting Krishnamurti Nederland, die verschillende vertalingen van zijn werk heeft gemaakt. De bijge- voegde zwart-wit-dvd (met Nederlandse ondertitels) geeft met een le- zing uit 1985 in Washington een goede indruk van zijn boodschap. Op de dvd zien we ook hoe een oude, gedistingeerde man in drie- delig grijs een lezing geeft. Al wil hij dat zelf niet zo noemen. “Dit is geen lezing, geen entertainment en geen les in exotische onzin,” zegt hij. “We zijn vrienden die met elkaar over onze problemen praten.” Zijn kalme verteltempo en integere uitstraling geven hem een natuurlijke autoriteit. Krishnamurti was vrij van bekeringsdrang en zucht naar be- wondering, maar had veel volgelingen. In de minibiografie – een per- fecte introductie tot zijn leven en gedachtegoed – is te lezen dat hij ook wars was van gewichtigdoenerij: “Mensen denken dat de waarheid ver- borgen ligt op een plek ergens ver weg, ver van het leven, ver van de vreugde, ver van het verdriet. Maar de waarheid is het leven zelf en in- zicht in het leven leidt meteen tot inzicht in de waarheid.” Hier en nu moeten we het wiel uitvinden. Allerlei methodes en theorieën brengen ons alleen maar meer weg van waarheidsvinding, want het gaat erom rechtstreeks met iets in contact te komen. Pas als we bereid zijn om onze geest te bevrijden van vooropgezette meningen zal het leven voor ons opbloeien. Vervolg op pagina 23