reflectie 10(1) voorjaar 2013.vp

op hoe je lichaam zich afstemt op de omgeving en daarin mee beweegt, des te dichter je bij de wijsheid van het kind bent.” In de visie van Lucas van Gool is elk mens een soort onbe- schreven blad dat moet leren. Van huis uit is er in elk mens een aangeboren basisprogrammering die precies weet wat te doen. Ons menselijk zenuwstelsel heeft de aangeboren capaci- teit om ons altijd terug te laten keren naar een evenwichtige interne situatie, volledig afgestemd op de omgeving. Van Gool: “Er komt alleen steeds meer input van buitenaf en die is weer vervuild door allerlei ideeën, aannames, over- tuigingen. Om in die omgeving te kunnen overleven, neemt het kind steeds meer afscheid van zijn innerlijke natuur. Het gaat zich steeds meer aanpassen aan zijn omgeving zodat het krijgt wat het nodig heeft: aandacht, bevestiging, voedsel en onderdak. Zo raakt het steeds meer verwijderd van de juiste afstemming op zijn eigen wijsheid en richt zich op wat zijn omgeving van hem verwacht. Het is net als bij een computer, er komt steeds meer software die met elkaar gaat conflicteren zodat het besturingsprogramma vastloopt en gereset moet worden. Hoe je het ook wendt of keert, dit is onze conditie als mens. Want ook al probeer ik het goed te doen door mijn kind van vlees en bloed zijn innerlijke wijsheid te laten behouden en zo natuurlijk mogelijk op te voeden, dan nog vindt die con- ditionering plaats. Ik heb immers ook te maken met mijn eigen vooringenomenheid. Ook al probeer ik mijn kind ‘zo goed mogelijk’ tegen verkeerde invloeden van buitenaf te bescher- men, is er nog altijd de mogelijkheid dat ik fout inschat wat verkeerd is en wat het kind werkelijk nodig heeft.” Tweede geboorte Op de vraag of het wel mogelijk is een kind helemaal in vrij- heid op te voeden, zodat het zijn wijsheid blijft behouden, zegt van Gool dat hij zelf vader is en ook niet altijd weet of hij het wel goed doet. Wel denkt hij dat het verlies van die kindtoe- stand van onschuld en eigen-wijsheid onontkoombaar is “Dit is wat ons als mensen ook gegeven is. Een kind is zich niet bewust van die wijsheid. Het is zijn natuur. Het is niet klaar om in de wereld te zijn als volwassene. Daarvoor is een leerweg nodig, een leerweg waarin die eigen wijsheid ver- loren gaat met als mogelijkheid om op termijn weer terugge- vonden te worden maar dan volledig bewust. Ieder mens zal dit pad voor zichzelf moeten gaan om te worden hij in wezen is. Dit is de tweede geboorte; de eerste uit de moeder en de va- der, de tweede, de spirituele geboorte via ervaren en leren. Oké, een kind moet leren, net als jij en ik. We leerden en door te ervaren. Door ervaring leer je te onderscheiden wat voor jou klopt en niet klopt. Dát is ons pad: worden wie we ‘deep down’ zijn. Bewustzijn komt in een lichaam om te leren. Dat leren begint al bij het gezin waarin je wordt opgevoed, waardoor een persoonlijkheidstructuur ontstaat die zich tussen de twintig en dertig jaar maximaal ontwikkelt om daarna weer verder te ontwikkelen, een soort tweede geboorte.” Ook al worden kinderen optimaal en in vrijheid opgevoed, dan nog zetten zij zich vaak af tegen het milieu waarin ze zijn opgevoed. Lucas van Gool heeft meegemaakt dat kinderen die in ‘optimale’ vrijheid zijn opgevoed, zoals bijvoorbeeld kinde- ren van sannyasins, haaks op het patroon van hun ouders rea- geren. Ze verwijten hen dat ze onder het motto van ‘vrijheid’ geen structuur, helderheid, geen richting, geen bedding heb- ben gehad en aan hun lot werden overgelaten. Ze gaan zich daar dan vaak weer tegen afzetten en worden rigide. “We hebben het over wijsheid, maar wat is wijsheid in de opvoeding? Hoe zorg je dat de wijsheid van het kind bloot blijft liggen? Natuurvolken leven dicht bij de natuur en zijn afge- stemd op hun natuurlijke omgeving. Die hebben wij nu eenmaal niet. Kinderen groeien op met pc’s, ipads, iphones, in een nage- noeg geautomatiseerde wereld met veel prikkels. Je kunt dat be- treuren, maar het is wel onze leerweg. Hoe ga je daarmee om op een manier die voor jou klopt waardoor je wijsheid weer bloot komt te liggen. Ik denk dat we onze kinderen slechts kunnen ondersteunen om hun leerweg te vinden en te zien. Het gaat erom ze daarin wegwijs te maken en ze op hun pad te begelei- den. Het grootste cadeau dat we daarin te bieden hebben is dat wij als ouders onze eigen wijsheid terugvinden door af te reke- nen met de spoken uit het verleden.” Zoektocht naar de eigenwijsheid Een kind is ook volgens Lucas van Gool tot zijn zevende nog dicht bij die wijsheid waarna er een nieuwe cyclus begint. “Ik kan daarin meegaan maar gebruik wel andere bewoordingen. Tot het 7e levensjaar is het kind nog zeer sterk verbonden met de eigen wijsheid. Toch is de conditionering dan wel al in vol- le gang. Het kind laat meer en meer die eigen spontane, meer fijnstoffelijke, belevingswereld los en komt aan ‘in de wereld’. Een stap die mijns inziens nodig is. Je leeft een groot deel in de wereld, doet ervaringen op, totdat je je gaat realiseren dat je iets mist. Dit is het punt waar de zoektocht begint: terug naar de eigen wijsheid, terug naar al die authenticiteit die je als kind had maar nu met de autonomie van een volwassene. Een supercoole maar ook zeer confronterende reis. In die zin dat we onze weg ofwel onze plek in deze speeltuin moeten vin- den. ‘Op aarde’ wil zeggen: je komt aan in een omgeving die je niet kunt ontkennen. Je kunt wel zeggen dat die niet bestaat of dat het een illusie is, je wordt er toch mee geconfronteerd. Een kind dat loskomt van de ouders en niet die adequate on- dersteuning gehad heeft om met die omgeving om te gaan maar in het fijnstoffelijke is blijven steken, krijgt het knap moeilijk. Niet gezond hoor! In mijn werk ga ik uit van de visie dat het kind vanaf zeven jaar de eigen wijsheid wat loslaat en zich gaat aanpassen aan zijn omgeving. Hoe kunnen we weer bij die oorspronkelijke wijsheid ko- men? “Ja, die weg terug loopt voor mij via ons lijf. Het bete- kent dat we ons bewust moeten gaan worden van hoe we ons door onze omgeving hebben laten conditioneren en wat het ef- fect ervan is op ons lijf. We kunnen de wereld en onze ouders er de schuld van geven. Daarmee ontlopen we een verdere ont- dekkingsreis naar binnen naar het instinctieve, het meer dier- lijke van waaruit we een soort nieuwe verbinding zouden kun- nen maken met ons innerlijk weten, onze intuïtie, onze wijs- heid. De bereidheid om naar binnen te kijken en in kaart te brengen wat er gebeurt, is een leerweg. Je gaat ontdekken dat je in het oude verhaal zit en dat je er tijd voor moet nemen om daarmee aan de slag te gaan. Je gaat inzien dat je je afsloot en niet durfde te voelen. Het is heel belangrijk echt tijd te nemen voor het gekwetste innerljke kind en bereid te zijn om de leegte, en de pijn te er- varen, te rouwen om het gemis aan warmte en liefde. Er gaat dan iets verschuiven. Het vertrouwen, de kracht en de wijsheid komen terug. We hebben hier in Amersfoort een weekworkshop georga- niseerd rond het thema ‘Born Again’, waarbij het erom gaat ruimte te geven aan het spontane, natuurlijke kind. In het be- 28 Reflectie 10(1), voorjaar 2013