reflectie 10(1) voorjaar 2013.vp

Boekeninfo Aat-Lambèrt de Kwant Michel Serres : Muziek ; Boom 2012 “In den beginne” heerste er grondruis: tumult, het klotsen en golven van de grillige wateren Over dat toeval heen waait de ruagh. Luister nu hoe die wind de wanorde ordent.” “Voordat het Kind ter wereld kwam werd de Geïncarneerde, het vleesgeworden Woord, be- zongen door twee kreten uit twee moederscho- ten, door twee stemmen in een muziekstuk dat dezelfde tocht omhoog of omlaag verheerlijkt als de tocht die Orpheus en ikzelf hebben gemaakt op weg naar de meest sublieme der composi- ties, woorden, zangen en muziek. Dit speelde zich af tijdens de mooie ontmoetingen die in de traditie wordt aangeduid als Maria–visitatie.” Woorden die tijdens een misviering niet zouden misstaan! Maar, ze zijn afkomstig van de Franse filosoof Michel Serres (1930). In Nederland is hij nog weinig bekend. En dat is jammer, want hij heeft, in een prachti- ge stijl, een groot aantal hoogst originele werken geschreven over tal van thema’s binnen en buiten de filosofie. Bovendien is hij een taalkun- stenaar van formaat, zoals ook blijkt uit dit boek over muziek. Michel Serres maakt in het boek een reis die begint bij de geluiden van de wereld en eindigt bij de taal van de wetenschap. Hij bewandelt daarbij drie wegen: de mythische van Orpheus en de muzen, de per- soonlijke van kennis en van taal, en de mystieke van het heilig woord. En daarbij maakt hij duidelijk hoezeer deze drie gebieden met elkaar verweven zijn. Wat is de betekenis van muziek? Van de geluiden in onze wereld? Van zoem en gons, gelispel of geschreeuw? In dit schitterende boek presenteert Michel Serres een filosofie van de muziek die de aard van ons wezen, van onze culturen en van de wereld blootlegt. In Muziek trekt Serres ten strijde tegen de neiging van de moderne mens alles helder en zonder ruis te willen uitdrukken. Hij toont een we- reld vol rumoer, ondefinieerbare klanken, vloeibare overgangen en verrassingen. Aldus vat Serres het begrip ‘muziek’ in bredere zin op dan louter de gebruikelijke notie van ‘toonkunst’. Zijn literaire taal werd fraai uit het Frans vertaald door Jeanne Holierhoek. Prachtig zijn de slotzinnen waarmee Serres besluit: “Drie levensreizen: de mythische reis van Orpheus rond de Midde- landse zee naar zijn muzenmoeder; mijn eigen reis met een korte af- daling in de onderwereld waar geen hoop meer is; en tenslotte de reis in de Bijbelse verhalen, een afdaling vanuit het rumoer naar het Woord. Dit boek over een drievoudige kindertijd, met drie Grote verha- len die klinken als drie rapsodieën, met drie ongelijksoortige rivieren die stroomafwaarts gaan, op weg naar de maximale informatie, ver- mengd met kunst en ambacht, emotie en rede, lichaam en ziel, weten- schap en religie: een schandaal! Dit schandaal wordt dagelijks zichtbaar in de dingen van de we- reld, in de daden van de mensen, in de wijsheid van de werken, in het samengeklonterde.” En het wordt bezongen door de filosofie. Wie zich voor Serres aan- pak openstelt en bereid is zijn aanvankelijke scepsis tegen zoveel voortvarendheid op te schorten, wordt beloond met een onvergetelijk leesavontuur. Serres ‘Muziek’ is een boek dat vooral de VKK-geeste- lijkheid zal inspireren. Een must eigenlijk. Het heeft mij geïnspireerd tot het geven van een aantal lezingen over hoe wij muziek kunnen be- luisteren en ervaren. Ervin Laszlo & Kingsley L. Dennis (red.), De verbinding tussen wetenschap en spiritualiteit '; Ankh Hermes 2012 “De verbinding tussen wetenschap en spiritualiteit boeit, lokt discussies uit en zet op zijn minst aan tot nader onderzoek. Want, laten we eerlijk zijn, kunnen we blijven bestaan als we onze spirituele essentie negeren?”Een citaat uit het boek ‘De verbinding tussen wetenschap en spiritualiteit’ waarmee de toon is gezet. We willen het misschien niet horen, maar feit is dat we afstevenen op een grote clash tussen bio- sfeer en wereldbevolking. Tenminste, als we de diepe kloof tussen we- tenschap en spiritualiteit niet slechten. Ervin Laslzo en Kingsley L. Dennis maken hiermee een begin in deze inspirerende bundel essays van vooraanstaande wetenschappers en spiritueel leiders. De verbinding tussen wetenschap en spiritualiteit bestaat uit ach- tentwintig boeiende essays van mensen die erop wijzen dat er geen maatschappelijke of wetenschappelijke ontwikkeling (meer) mogelijk is zónder spiritueel draagvlak. Alle auteurs, zoals onder meer Marilyn Schlitz,Greg Baden, Chopra en rabbijn Soetendorp, realiseren zich dat een omslag in het denken noodzakelijk is. Zij presenteren hier hun non-dualistische visies, waarin wetenschap en spiritualiteit een pact sluiten om de wereld te helen. Laszlo en Dennis menen dat het zeven rondes duurt, voordat hun doel bereikt is. Elke ronde – en daarmee elk hoofdstuk van het boek – is voorzien van toepasselijke essays. Het boek eindigt met ‘Spiritua- liteit als grondslag voor de naderende verandering van onze wereld’. Het is een boek dat tot verdere discussie uitnodigt en tot nader onder- zoek. Want zo luidt de intrigerende concluderende vraag: Hebben we nog een humane toekomst als we onze spirituele kern verwaarlozen? Redacteur Ervin Laszlo is wetenschapper, filosoof, auteur en oprichter van de Club van Boedapest, die over de hele wereld projec- ten ondersteunt die gericht zijn op een duurzame samenleving. Laszlo is auteur van ‘Het Akasha veld’, ‘De Akasha-ervaring’ en ‘Gewoonweg geniaal’. Co-redacteur Kingsley L. Dennis is socioloog, auteur en mede-oprichter van WorldShift International , een initiatief ter bevorde- ring van een mondiale bewustzijnsrevolutie. Drs Donna van der Steeg Vieren als levenskunst Met meditatie-ideeën U2pi BV 2012 “Door verlichte meesters wordt gezegd, dat juist de krachtige mensen zich overgeven omdat er bij hen een ontluikend bewustzijn is van hun kern. Ze zijn vol vertrouwen in hun eigen wezen, voor zover ze het op dit moment kennen. Want ze we- ten, dat hun wezen onaangetast zal blijven, wel- ke verandering ze door hun overgave ook door zullen maken. Door grotere bewustwording kunnen er oude lagen in vlammen opgaan en verdwijnen, maar die waren onecht. Het wegval- len van deze lagen laat alleen maar zuiverder uitkomen wie we in we- zen zijn en zorgt ervoor, dat het goud van hun essentie overblijft.” Een citaat uit het recent verschenen en treffende boek van drs. Donna van der Steeg, ‘Vieren als levenskunst’. Op het laatste Osho Festival in Den Haag had ik sprankelende ge- sprekken met haar en die sprankeleenheid kom ik ook tegen in dit boek dat zij me toestuurde. Dat zij ook door Osho is geïnspireerd blijkt ook uit haar inleiding: “De psychologie verschafte mij slechts een zeer beperkt zelfinzicht. Het betekende een ware revolutie in mijn leven toen ik de klik met actieve meditatie vond. Verder dan het denken gaan en gedachten alleen gebruiken waar ze behulpzaam zijn, brachten on- eindige verdieping die in mijn leven die nog steeds doorgaat. Ook heb ik mij gedurende vele jaren door de inzichten van de verlichte meester Osho laten verrijken. Een jaarlijks verblijf in het Osho International Me- ditation Ressort geeft mij telkens weer de ongekende voeding van het collectief mediteren in het boeddhaveld. Dit levert doorgaande transfor- matie, innerlijke expansie en een vierend leven op.” Het leven van mensen kan vanuit haar visie, veel feestelijker zijn dan het nu is. Er lijkt iets te ontbreken dat hen tot wezenlijk vieren aan- zet. De oriëntatie naar binnen is nodig, want het echte vieren gebeurt vanuit het innerlijk. Haar nieuwe boek biedt concrete mogelijkheden om intenser te gaan leven, zodat het echt vieren wordt. Door haar be- schouwingen en verhalen, werpt zij een nieuw licht op de lichte en feestelijke kanten ons leven. Met humoristische voorvallen en praktijk- voorbeelden geeft zij tal van suggesties. De in grijs gekleurde katernen bevat ideeën voor meditatie die in de tekst zijn geïntegreerd. Ook wor- den er concrete hints voor bewustwording beschreven die direct toe te passen zijn. Bewustwording is een avontuurlijke zoektocht die niet doodserieus, maar wel in alle oprechtheid dient te geschieden. De no- dige humor zorgt hierbij voor ontspanning waardoor inzichten dieper door kunnen dringen. Met haar boek wil zij mensen stimuleren hun leven veel feestelijker te maken dan nu het geval is. Te snel tevreden zijn op dit punt geeft een leven op een minimumrantsoen terwijl het maximale haalbaar is. Door het avontuur van de innerlijke zoektocht aan te gaan, kun je ont- dekken hoe uitgestrekt de binnenwereld is en hoe betekenisvol. Zon- der je onnodig iets van de buitenwereld te hoeven ontzeggen, ontstaat 4 Reflectie 10(1), voorjaar 2013