Reflectie 2(2)05.vp

immers om een aantal mensen, die onafhankelijk van elkaar, als spontane ooggetuigen opgetreden zijn. Gewone mensen, onder wie ook mensen die zichzelf niet als religieus zien. Iets dergelijks zien we ook bij onder andere mensen met een bijna- doodervaring. Kennelijk kan een dergelijke ervaring je over- komen, los van een levensbeschouwing. Behalve de Christuservaringen bevat het boek ook een gods- dienstpsychologisch commentaar en een uitvoerig nawoord van uitgever Ton Jansen, waarin Rudolf Steiner uitvoerig aan het woord komt. Jansen gaat hier in op het feit dat het hier in princi- pe niet gaat om de fysieke, maar de etherische Christus. “Deze blijkt over een geestelijke gestalte te beschikken, die een veel grotere flexibiliteit kent dan het fysieke lichaam. Tegelijk, en hierover verbazen de auteurs zich, kan deze gestalte zich zo verdichten, dat hij brood breken en vis eten kan. Terecht zegt Janssen: “Is het dan al te gewaagd te veronderstellen, dat deze gestalte verschillende gedaantes kan aannemen, al naargelang de persoon aan wie Hij zich vertoont?” Mensen met een bijnadoodervaring ervaren ook vaak Je- zus, Maria, een engel of een ander Wezen van Licht. Hoe dan ook: ‘Christuservaringen heden’ is een ontroerend boek dat je niet snel loslaat. Een verdienste van de uitgever om een dergelijk boek uit te geven. L.d.K. G. Hillerdal en B. Gustafsson: Christuservaringen heden; authentieke getuigenissen van tijdgenoten; Perunboeken, 2002. Tijd en technosfeer ‘Tijd & technosfeer’ is een bijzonder, maar ook merkwaar- dig boek. José Argüelles presenteert een revolutionair onder- zoek, dat onderscheid maakt tussen de natuurlijke, kos- mische tijd en de kunstmatige, mechanische tijd van de huidig Gregori- aanse kalender. Naar zijn menig beïnvloedt onze tijdmeting ons denken en heeft het een technologie opgeleverd die zichzelf zal vernietigen. Tot ca. 3000 v. Chr. leefden de mensen volgens de 28-daagse cyclus van de natuurlijke tijd. Nu zullen we, volgens hem, opnieuw zo’n 13-Manenkalender moeten invoeren, als we tenminste de aarde en het leven daarop in stand willen houden. Dan zal de mensheid in staat zijn zich op de komende verande- ringen tot 2012 af te stemmen, een catastrofe te voorkomen en de overgang te maken van technosfeer naar noösfeer, om een harmonische nieuwe wereld te scheppen. Ik moet eerlijk zeggen, dat het boek mij doet duizelen door de veelheid aan informatie. Het leest heel boeiend, maar je moet wel bij de les blijven om het allemaal goed te kunnen volgen. Het boek is een gevolg van wat José Argüelles noemt ‘een van de machtigste en meest overweldigende gebeurtenis- sen van onze tijd: 9/11. De wat hij noemt de Onvermijdelijke Gebeurtenis van 11 september… Het was, volgens hem, een signaal dat er iets zeer ingrijpends had plaatsgevonden om ve- randering te brengen in de manier waarop we over onszelf en onze toekomst dachten.” Het boekt roept ook de nodige vra- gen op, vooral als Argüelles zegt het terrorisme op geen enk- ele manier te vergoelijken – hij is een geweldloos pacifist – maar de beweegredenen van de terroristen komen voort uit een filosofie en een wereldbeschouwing, waarvoor hij sympathie voelt. De Onvermijdelijke Gebeurtenis was volgens hem ook een door en door theologisch moment, dat wat we in de huidi- ge wereldoorlog meemaken, de strijd tussen de religie van keuze en de religie van overgave. Als hij eerder erop wijst ontdekt te hebben dat het geheel waar is dat de Koran een wetenschappelijke tekst is en niets bevat wat met de wetenschap in tegenspraak is, ga je het boek toch met andere ogen lezen. Ik vraag mij dan af of teksten waarin wordt opgeroepen ongelovigen te doden (om maar wat te noe- men), ook wetenschappelijke teksten zijn, evenmin als ge- welddadige passages in de bijbel dat zijn. Er is op zich niets op tegen om te zeggen dat bepaalde teksten in de heilige boeken van de religies sporen met wetenschappelijk onderzoek en ont- dekkingen, maar heilige teksten blijven mensenwerk; bij open- baringen is vooral de vertaalslag de zwakke schakel. Over 9/11 zegt Argüelles verder, dat deze gebeurtenis in diepere zin daarom onvermijdelijk was, omdat zij leek op een soort vergelding voor de schending van de fundamentele wet- ten van de natuur of zelfs van de goddelijke wet. Als hij hier doelt op die wraakzuchtige God uit het Oude Testament, heb ik daar moeite mee. Anders is het, als hij wil aantonen dat we niet straffeloos kunnen doorgaan met het schenden van natuur- wetten. Moeite heb ik ook met termen als ‘onvermijdelijk’. Het is nog maar de vraag of 11 september onvermijdelijk was. Toch is het boek zeker de moeite van het lezen waard. Het is goed anders over onze ‘gregoriaanse tijd’ te denken. Wel- licht is het de hoogste tijd en hangt onze toekomst ervan af. L.d.K. Tijd & Technosfeer. Ankh-Hermes, 2005. * * * * 28 Reflectie 2(2), juni 2005 Illustratie uit “Water weet het antwoord”. Mausoro Emoto Ankh-Hermes 2005 (zie boekbespreking elders)