Reflectie 2(2)05.vp

Ik heb veel bewondering voor de boeken en de geschriften van Blavatsky en Leadbeater, maar ook hun visie was deels tijdge- bonden. Ze hebben ons schatten nagelaten waarop we zuinig moeten zijn, maar we moeten ze wel herijken en doordenken. Wat kunnen we er vandaag de dag mee? Wat hebben hun woorden anno 2005 jonge mensen te zeggen? En tegelijk de vraag: wat hebben we als Kerk anno 2005 jonge mensen te zeggen? Enerzijds zie je, dat sommige jong- eren zich aangesproken voelen door wat er in de kerk gebeurt, maar een veel groter deel kan er totaal niets mee. En dan heb ik het over jonge mensen die over een verbluffende spirituele wijs- heid en inzicht beschikken maar… toch niet uit de voeten kun- nen met wat er ‘s zondags in onze kerken gebeurt. Begrijp me goed, ik zeg niet, dat we nu maar aan het moderniseren moeten gaan en alle tradities overboord moeten gooien. Waar het om gaat is hoe we ook de jonge generatie kunnen inspireren. Het is een oud probleem waarmee vele Kerken worstelden en worstelen. Je moet ook niet de fout maken die de rooms-katholieke Kerk maakte door na het Tweede Vaticaans Concilie met het badwater het spirituele kind weg te spoelen, waardoor eucharistievieringen meer en meer gingen lijken op protestantse erediensten. Popgroe- pen in de kerk hielpen ook niet om jongeren binnen te houden. Wat je vandaag ziet, is dat parochies waar nog Gregoriaans ge- zongen wordt, wél veel mensen en ook jongeren trekken. Enkele jaren geleden was zelfs sprake van een hype, toen jongeren mas- saal twintig jaar oude gregoriaanse opnames kochten. En ook nu nog tonen zij belangstelling voor dergelijke muziek. ‘Als het maar echt en authentiek is,’ zei een van hen eens. De ongeveer 26-jarige jongeman zei ook regelmatig naar de Jacobuskerk in Den Haag te gaan, waaraan ik zelf ook goede herinneringen heb; een parochie waar behalve gregoriaans nog schitterende missen van o.a. Hayden en Mozart gezongen worden door een koor dat er zijn mag. Balsem voor de ziel! Het gaat mij dus niet om het moderniseren om te moderni- seren, maar wel om het nadenken over hoe we én in de traditie kunnen blijven staan én ook spirituele zoekers en jongeren kunnen aanspreken. Als oud-pr-man zie ik mogelijkheden ge- noeg om mensen uit te leggen waar het bij de VKK om gaat. We gebruiken oude, maar heilige woorden; de H.Mis is een geleide meditatie, en ik ervaar de heilzame uitwerking ervan eveneens als balsem voor de ziel. Nu ik door omstandigheden en vakanties niet alle zondagen aanwezig kan zijn, ervaar ik dit toch als een groot gemis. M’n zondag is niet compleet! Tegelijkertijd vraag ik mij af hoe we dit gevoel kunnen overbrengen op mensen die heel serieus aan het zoeken zijn. Tevens is het goed ons te realiseren, dat de preek ook geïnspi- reerd en van binnenuit moet komen. We kennen als VKK ge- lukkig geen dogma, maar het gnostische en mystieke aspect kenmerkt ons wel. We verkondigen tenslotte een christelijke leer vanuit theosofie en gnosis, zoals de VKK die verstaat en weergeeft in het licht van de voortgaande spirituele ontwikke- ling van de mens. Woorden die mij raken en aanspreken en waardoor ik mij ook verwant voel met de VKK. Weet dat het niet alleen om mijn mening gaat, maar ook om die van vrienden en kennissen die op mijn aanraden de VKK bezochten en bezoeken. Ik ben ervan overtuigd, dat de VKK toekomst heeft. Maar dan wel een toekomst waarin aan de gnostische en mystieke elementen nog meer aandacht wordt besteed. Vraag mij op welke manier. Ik behoor niet tot de geestelijk- heid en ambieer dat ook niet. Het is ook van belang ons te realiseren, dat we een Kerk zijn van mensen met veel kennis op spiritueel gebied en ook spirituele ervaringen kennen. Ze hebben niet zo’n behoefte aan een leraar, vinden de leraar in zichzelf, maar zoeken wel naar een stukje voeding. Gnosis gaat over innerlijke kennis en het zou in dit verband goed zijn meer over die innerlijke weg naar binnen te horen. Een oude wijsheid zegt, dat de meester op je pad komt als je daaraan toe bent. Dat kan een goeroe of mees- ter zijn, maar ook iemand van wie je veel leert. Maar, het is ook heel goed mogelijk, dat je direct geïnspireerd wordt door je innerlijke goeroe of innerlijke meester die in verbinding staat met onze eeuwige Bron. Dat mensen nog steeds zoeken naar antwoorden buiten zichzelf en niet vertrouwen op hun eigen, innerlijke, stille stem, heeft te maken met de illusie dat we in afgescheidenheid leven en daardoor afgescheiden zijn van onze innerlijke bron. Eeuwenlang hebben we het bij priesters en andere geestelijke gezocht; zij waren het die de antwoorden gaven. Het is ook niet zo verwonderlijk, dat vele christelijke, geestelijke leiders zich grote zorgen maken over het toenemende aantal gelovi- gen dat zich rechtstreeks laat inspireren door hun meesters, gidsen en engelen. De geestelijkheid in de VKK heeft geen of nauwelijks moeite met dergelijke ervaringen, die ook nogal eens onder- werp van gesprek zijn na de dienst. We zouden wat meer kun- nen benadrukken hoe belangrijk het is om je op je innerlijke leraar te richten. Rust en stilte zijn hierbij onmisbaar. In die stilte wordt die stem duidelijk hoorbaar. In stilte krijgen veel vragen een antwoord, en worden problemen stil opgelost. In een conflict en in een onrustige omgeving kan er geen ant- woord en geen oplossing zijn. Stil zijn, meditatie en gebed zijn instrumenten waardoor we onze innerlijke stem kunnen horen. Onze gidsen en engelen zijn gek op stilte, want dan wordt hun stem eindelijk gehoord. Een ware leraar of goeroe wijst van zich af en wijst men- sen op hun innerlijke leraar, op de weg van gnosis. De geestelijkheid in onze Kerk heeft o.a. die leraarsfunctie; mensen wijzen op die innerlijke weg. Leven in het nu… ‘Leven in het nu’ betekent, dat we goed leren luisteren naar signalen vanuit ons kerkgenootschap; naar mensen die willen delen met anderen over hun ervaringen en daar ook onderricht over willen krijgen. De VKK: een gnostische ervaringskerk. * * * Lambèrt de Kwant (1943), hoofdredacteur van dit tijdschrift, is journalist op het gebied van religie en spiritualiteit. Hij houdt zich o.a. bezig met radiopro- gramma’s voor de Hindoe- omroep OHM. 2 Reflectie 2(2), juni 2005