Reflectie 2(2)05.vp

universum opgebouwd. De tweeëntwintig paden tussen de sfe- ren beschrijven hun relatie. Door een pad te ‘belopen’, ontstaat er balans tussen de daarbij behorende twee principes. Verder heeft de Boom drie pilaren. Links staat Boaz, de zwarte pilaar, ofwel de Zuil van Gerechtigheid. Rechts staat de witte pilaar Jachin, ofwel de Zuil van Genade. Ze flankeerden ooit in brons de ingang van de Tempel van Salomo. De witte pilaar vertegenwoordigt de positieve pool, de opbouwende kracht. Een uitstorting van leven en liefde, vergeving en ac- ceptatie. Maar deze krachten hebben van nature geen begren- zing – ze zouden wegstromen in de schepping, als er geen omvattende vorm voor zou bestaan. Daar zorgt de zwarte pi- laar voor. De zwarte pilaar vertegenwoordigt de negatieve pool. Hier heerst Gerechtigheid, het beperkende element. De wet, begrenzing, schuld, karma – maar ook destructie, angst en dood. Hier zetelt het vormprincipe – wat te ver uitdijt, voos en vormeloos wordt, ondergaat de strenge en medicinale werking van de zwarte pilaar. Een foetus kan niet eeuwig blijven door- groeien – een overmaat aan begrip kan lafheid worden. De zwarte pilaar geeft vorm, test de schepping op levensvatbaar- heid – en grijpt in als dat nodig is. Uit de dynamische span- ning tussen deze positief en negatief geladen polen is de schepping opgebouwd. Waar de beide polen samenkomen, op de middelste pilaar van Evenwicht, ontstaat balans. Die is no- dig is voor het vasthouden van bewustzijn. Ken Uzelve Op het eerste gezicht een complex verhaal, maar ook heel compact, want de Levensboom beantwoordt immers aan de Hermetische wet ‘zo boven zo beneden’ - een eenmaal begre- pen principe kan dus op alle niveaus teruggevonden en toege- past worden. Zo is de mens bijvoorbeeld zelf een kleine Levensboom, en dus voorbeschikt om door middel van zelf- kennis het universum op alle niveaus te begrijpen. Ken Uzel- ve, en gij zult Gode gelijk worden... Zo kwam ik er via de macro-Levensboom achter, dat er in mijn micro-familieboom een calvinistische schaduw rond- waarde die geïnspireerd was door de zwarte pilaar. Oordelen, intellect, kritiek, schuld, knokken, vooral geen hulp vragen, doorzetten en je nooit laten pakken. De witte pilaar bestond wel, in de vorm van humor, creativiteit en energie – we deden er alles aan om die sfeer te creëren – maar in mijn onbewuste had de zwarte pilaar toch altijd het laatste woord. God had wel wat beters te doen dan van mij te houden. ‘s Nachts sliep ik ‘met een oog open’ en een denkbeeldig zwaard onder mijn kussen. De crisis kwam toen ik 28 was – het astrologische jaar waarin iedereen de grote test van Saturnus (Binah) onder- gaat. Ik had onder druk van de omstandigheden een zwanger- schap moeten beëindigen en stortte kort daarop volledig in. Nergens was nog hoop of liefde, God had mij verlaten en ik doolde rond in de hel. De zwarte pilaar als enig geldig levens- principe werd onhoudbaar. Op één allesbepalend moment koos ik voor mijn hevig lijdende kern, daar ergens diep in de Hades. Uit mededogen… En dit gebaar bleek de doorsteek naar de witte pilaar te zijn. Ik kreeg ineens liefdevolle hulp van een therapeute, die zo uit de hemel gevallen leek. Ik zag nu wat er mankeerde. Dat was zo ongeveer ‘de helft’. Bij de vergeten witte pilaar hoorden genade, liefde, klein en toch veilig zijn, overgave, acceptatie, genieten, eens een uurtje niets mogen doen, vergeving, vervulling, loslaten… en het gevoel dat God me misschien tóch wel lief vond. Die dingen had ik altijd als minderwaardig gezien – ik wilde niemand tot last zijn en putte daar trots uit. Voorzichtig begon ik als leidraad te nemen wat me innerlijk gelukkig maakte. De schaduw van mijn gerefor- meerde grootvader, een strijdbaar predikant in dienst van de zwarte-pilaar-religie bij uitstek, was opgelost. Malkuth – de sfeer van de Aarde Onder aan de Boom pendelt Malkuth – letterlijk ‘koninkrijk’. Dat is de aarde, de tiende en meest verdichte sfeer van de schepping. Hier vinden we de fysieke bouwstenen van het heelal: de elementen, de wereld der atomen en ons eigen stof- felijke lichaam. Onze planeet Aarde zelf, met al haar schatten en schoonheden als de schuldeloze maar onbewuste natuur, vertegenwoordigt Malkuth. In sprookjes symboliseren de dwergen, die onvermoeibaar goud en edelstenen uit de aarde opdelven, haar potentiële mogelijkheden. Het maken van lange wandeltochten door de bergen en ge- nieten van het prachtige uitzicht zijn voor mij een Malkuth-er- varing. Maar ook het baren van een kind, het werken in de tuin, of het bakken van brood… Yesod – de sfeer van de Maan Boven Malkuth staat Yesod, de maan. Dit is de wereld van de levenskrachten en de psyche. Hier vinden we ook de droom- wereld – het schaduwrijk van de psyche, dat niettemin mede- delingen uit de hogere sferen kan opvangen in symbolische vorm. De instincten die de menselijke soort in stand houden zetelen hier - en ook dat ándere instinct tot zelfbehoud, ons ego. Deze sfeer wordt in de kabbala ook wel het Fundament genoemd. Met een ziek, zwak of opgeblazen, kortom instabiel ego is er namelijk helemaal geen innerlijke groei mogelijk. Het ego is geschapen als gezond steunpunt in de wereld van alledag. Het gaat er dus niet om, zoals bij veel Oosterse reli- gies, om het ego te vernietigen. Het moet integendeel zijn rechtmatige plaats krijgen – in Yesod. Hod – De sfeer van Mercurius. Denken, snelle calculaties, intelligentie. Hier worden verban- den gelegd en oplossingen bedacht. De computer is een echte Hod-uitvinding. Magiërs, talenknobbels, handelaren en reizi- gers horen bij Hod. Onze huidige Westerse samenleving staat, met zijn vaak meedogenloze vrije markteconomie, computer- gestuurde processen, flitskapitaal en dolgedraaide commercie onder invloed van een verlaagd Mercurius-aspect. In zijn ver- hoogde betekenis valt Hod samen met Hermes Mercurius, de boodschapper der goden. Praten, discussiëren, filosoferen, vreemde talen leren, schrijven, vertellen…Zo ken ik Hod in mijn eigen leven. Als ik in de krant een taalfout lees, krijgt mijn lichaam een soort elektrische schok. Dat is helemaal de reactie van de Zwarte Pi- laar: het zien wat ‘fout’ is. Een model als de Levensboom is trouwens ook echt iets voor systeembeheerder Hod. Netzach – De sfeer van Venus. Zij is het stuwende ritme in de schepping. Netzach stuurt de li- kes and dislikes van psyche aan. Lachen en huilen, erotische ge- voelens, het genieten (en ook zelf maken!) van kunst en schoonheid. Netzach stort zich vol overgave in het avontuur van 5 Reflectie 2(2), juni 2005