Relfectie 5(1)voorjaar2008.vp

Om een indruk te geven wat ‘Rome’ niet welgevallig is, volgt hieronder een lied van Oosterhuis, met muziek van Huijbers (drie verzen met refrein), opgenomen in de kleine Arnhemse vk-bundel waarin ook de daarop volgende vier gezangen staan : *Houd mij in leven, wees Gij mijn redding,/ steeds weer zoe- ken mijn ogen naar U. Omdat Gij zijt zoals Gij zijt:/ zie naar mij om en wees mij ge- nadig,/ want op U wacht ik een leven lang. * Houd mij in leven, wees Gij mijn redding,/ steeds weer zoe- ken mijn ogen naar U.. Zijt Gij het, Heer, die komen zal,/ of moeten wij een ander ver- wachten?/ Heer, mijn God, ik ben zeker van U. * Houd mij in leven, wees Gij mijn redding,/ steeds weer zoe- ken mijn ogen naar U. Gij geeft uw woord aan deze wereld,/ Gij zijt mijn lied, de God van mijn vreugde,/ naar U gaat mijn verlangen, Heer. * Houd mij in leven, wees Gij mijn redding,/ steeds weer zoe- ken mijn ogen naar U. En nog een gezang (twee verzen) van dezelfde tekstdichter, maar met muziek van A. Omen: Licht dat aanstoot in de morgen, / voortijdig licht waarin wij staan / koud, één voor één, en ongeboren, / licht overdek mij, vuur mij aan. / Dat ik niet uitval, dat wij allen / zo zwaar en droevig als wij zijn / uit elkaars genade vallen / en doelloos en onvindbaar zijn. Alles zal zwichten en verwaaien / wat op het licht niet is geijkt. / Taal zal alleen verwoesting zaaien / en van ons doen geen daad beklijft. / Veelstemmig licht, om aan te horen zo - / lang ons hart nog slagen geeft./ ‘Liefste der mensen, eerstgeboren / licht, laatste woord van Hem die leeft. Ook de volgende drie gebeden van mgr. Adriaan Vreede zijn op bestaande muziek gezet: Heer, ik voel U in mijn wezen / Heer, ik voel U in mijn hart./ Heer, ik voel mij als genezen,/ Heer, verdwenen is mijn smart. Zijt Gij dan, Heer in mij verrezen./ Of ben ik in U opgestaan./ Hoe dit ook zij, God zij geprezen/ voor het wonder dat Hij heeft gedaan. Eenmaal zal ik U bereiken../ Eenmaal kniel ik aan Uw voet./ Eenmaal zal ik U gelijke. / Eenmaal, Heer, wordt alles goed. Stap voor stap in heil’ge stilte/ komt Gij nader uit de nacht,/ daalt Gij nader uit de hoge/ tot de mensheid, die U wacht. Tastend zoeken in het duister / wij uw heilig Aangezicht. / Tot gij in uw lieflijk kerkfeest, / Heer, ons brengt het hemels licht. Immer als het licht der wereld/ straalt Gij in verborgenheid. / Immer op ‘t kerksfeest eerst doorleven / wij uw Tegenwoordig- heid. De oorspronkelijke, eerste Engelse gezangen van de Liberal Catholic Church (LCC) werden gepubliceerd in 1921: The St. Alban Hymnal . Ze zijn voor het merendeel geselecteerd en samengesteld door mgr. C.W. Leadbeater. Daarbij is gebruik gemaakt van Hymns Anceint & Modern (1861) , de eerste in Engeland verschenen verzameling van kerkgezangen, zoals dat kort daarvóór, in 1854, gebeurde in Duitsland met het Deutsches Evangelisches Kirken-Gesangbuch. Sindsdien zijn gezangenbundels meer en meer gebruikelijk geworden; zo is de eerst lcc-bundel, een halve eeuw later uitgekomen (1921). Dat voor de Nederlandse vkk-gezangenbundels zo weinig gebruik gemaakt is van de lcc-gezangen hangt direct samen met de taal: het Engels laat zich niet gemakkelijk in ‘dichter- lijk’ Nederlands vertalen. En zelfs wanneer het in gewoon Ne- derlands zou zijn, dan nog moet het ‘passen’ op de muziek. Vandaar dat voor de Nederlandse vk-bundel eerder geput is uit liedbundels van de Nederlandse Kerken. 2. De muziek van de H. Mis en andere diensten Evenals de gezangenbundel is de muziek van de H.Mis en an- dere liturgische diensten samengesteld in het begin van de ja- ren ‘20, voornamelijk door mgr J.I Wedgwood. Daarbij is geput uit de liturgische muziek van zowel de Anglicaanse als de Rooms-Katholieke Kerk in Engeland. In de H. Mis, en ook in de Vespers en de Prime, zijn nog typisch gregoriaans melo- dische wendingen te herkennen. Zo is in de H. Mis het Kyrie , en natuurlijk het Ite missa est, ontleend aan de rk- kerkmuziek, omdat het praktisch gregoriaanse muzieklijnen betreffen. Alleen van het Gloria in Excelis zou C.W.Leadbeater de com- ponist kunnen zijn, gezien een aantekening in één van de oude orgelmuziekboeken van de VKK. Wel wordt zijn naam ver- meld als (mede)tekstdichter van diverse gezangen van de eer- ste Saint Alban Hymnal. Aan de oorspronkelijke vk-liturgie (1919) is gewerkt door C.W.Leadbeater en J.I.Wedgwood, maar de muziek is zeer waarschijnlijk van de hand van laatstgenoemde bisschop. Hij studeerde theologie en promoveerde aan de Universiteit van Parijs aan de faculteit voor Muziekwetenschappen (met een proefschrift over orgelpijpregistratie). Bovendien was hij een van de organisten van de Oude Kerk van York Minster. Het is dus waarschijnlijk, dat hij verantwoordelijk is geweest voor de vk liturgische muziek. Er zijn ook hierin vele Anglicaanse in- vloeden te vinden en complete hymnen uit de Anglicaanse tra- ditie, onder meer het Adoro Te (‘Innig aanbidden we uw ver- borgen pracht’) uit Hymns Ancient & Modern’ , gecompo- neerd door W.H. Monk (1823-1889), maar met een ge- heel andere, fraaie tekst van H.F. Lythe (1793-1847). Het betreft The evening of Life : Abide with me; fast falls the eventide; the darkness deepens; Lord, with me abide; when other helpers fail, and comforts flee, help of helpers, O abide with me. De tekst van het Adoro Te kan ook heel goed gezongen wor- den op een aantal andere melodieën met eenzelfde ‘karakter’.