VKVisie
Tijdschrift van de Vrij-Katholieke Kerk in Nederland

Vorige Home Boven Volgende

Advent 2001 of "Gaat en vermenigvuldigt u"?

Frits Moers

Bij het verschijnen van dit blad zal vermoedelijk een groot deel van de Adventstijd al achter de rug zijn. Een nieuw kerkelijk jaar is dan wéér begonnen. Opnieuw: alweer een soort jaargang van afgesleten herhaling? Opnieuw: gaan we wéér op weg naar Kerstmis en wordt Christus alweer in ons geboren – zoals we dat zo vaak uitdrukken? Of raken we er steeds meer van bewust, dat we opnieuw aan een cyclus beginnen die te maken heeft met onze diepste spirituele ontwikkeling tijdens onze eigen advent, op weg naar ons eigen, uiteindelijke Kerstmis? Kunnen we wel ervan spreken dat in ons bestaan de Advent "achter de rug is"?

Elk punt in de cyclus van het kerkelijk jaar valt wel te vergelijken met een verjaardag. We herdenken dan weliswaar steeds het zelfde feit van onze geboorte, maar we zijn ook elk jaar weer ouder, laten we zeggen volwassener geworden. We zijn weer toegenomen in levenservaring en daardoor ook in ‘wijsheid’. En er is méér, want er is tevens sprake van een nieuw begin, met een verder groeien naar een hogere leeftijd waarin of waarop we weer méér bewustzijn ontwikkelen en andere, nieuwe ervaringen kunnen of zullen beleven. Elk jaar dat zelfde feit... en niet één keer kunnen we oprecht zeggen: "Nu ben ik er". We vervolgen deze weg tot aan ons fysieke sterven. Het zal ons niet zo moeilijk vallen ons hiervan bewust te zijn.

Zo ook verbindt de cyclus van het kerkelijk jaar ons steeds weer met die opwaartse spiraal van geestelijke, spirituele ontwikkeling en bewustwording. Steeds weer een zich dieper herhalen op en naar een verder ontplooid spiritueel bewustzijnsniveau.

We worden in de kerkelijke advent meteen getroffen door bemoedigende woorden, die tot een ‘bevrijdend vooruitzicht’ kunnen worden. In het evangelie van de eerste zondag van de Advent worden we opgeroepen met de woorden: "...ziet omhoog, heft uw hoofden opwaarts, omdat uw verlossing nabij is". Die woorden zeggen dat wat ze ook echt kunnen betekenen, namelijk het ontvangen van kracht om zélf aan die ver-los-sing te werken, ons los te maken, ons vrij te maken van "de werken van de duisternis". Spreken we dan niet eerder over een adventstaak die te maken heeft met de advent in ons geestelijke leven dan over een bepaalde tijd in het kerkelijke jaar, waarin deze ‘leidende gedachte’ op de voorgrond wordt geplaatst? Zien we in, dat het een levensopdracht is wat in het collectegebed van de Adventstijd steeds wordt herhaald: "Onszelf steeds meer leren herkennen als geschapen naar (en in) Gods beeld"? Dat goddelijke beeld dat we, spiritueel gezien, in ons diepste wezen zijn en dat ook Thomas verwoordt als Jezus’ uitspraak: "Wanneer u dat wat in u is voortbrengt, dan zal u dat redden": het ‘goddelijke kind’. En in die zin betekent ‘Advent’ het werken aan de uiteindelijke geboorte van dat ‘Christuskind’ in onszelf.

En alhoewel velen op deze aarde dat Kind wellicht al hebben gebaard en hun advent hebben doorlopen, kunnen we in alle oprechtheid toch aan zelfonderzoek doen. Immers, onderscheidingsvermogen, begeerteloosheid, juist gedrag en Liefde ... zijn we al zo ver?

"Wie de Liefde heeft, heeft Mij", zegt Jezus. En zoals de hele schepping een daad is van het goddelijke offeren in en uit Liefde, zo is ook het scheppen, het baren van dat ‘Christuskind’ te bereiken door zich in en uit Liefde te offeren tot in de "dood". Het is eigenlijk de opdracht uitvoeren die de mens bij zijn schepping heeft meegekregen: "Gaat en vermenigvuldigt u". Dit kan zeker ook letterlijk worden opgevat, want daar waar de man en de vrouw, de twee, uit en in liefde één worden, daar wordt het nieuwe leven, het kind geboren. Maar als de mens die opdracht meekrijgt, kan dat ook nog anders worden gezien. Dan kunnen we ontdekken dat we juist in en door onze existentie op weg dienen te gaan naar onze essentie door ons te ‘vermenigvuldigen’. Dat wil zeggen, dat die "man" en die "vrouw" die in elk mens zelf aanwezig zijn, zich dienen te vermenigvuldigen. Die tweeheid in ons, die twee, tot eenheid te brengen. Het is zoals Pythagoras het ons in zijn "mystieke" wiskunde voorhoudt: dat de 5 – voorstellend het nieuwe leven, het ‘goddelijke kind’ in ons – niet bereikt kan worden door de ‘optelsom’ van "de man"(3) in ons en "de vrouw" (4) in ons, maar slechts door de vermenigvuldiging met zichzelf, met ons ware wezen. Want 3+4 leidt niet tot die 5. Het betekent onszelf "kwadrateren", want slechts in hun "kwadraten" klopt de ‘formule’ en ontstaat die hogere 5, die 25, dat ‘goddelijke Kind’. Dan wordt de twee in ons tot Eén. Slechts in "gaat...en vermenigvuldigt u", door onze Advent gaan, wordt uiteindelijk op ons eigen "Kerstmis" dat Christuskind geboren.

Advent: de ‘donkere dagen voor Kerstmis’, binnenshuis warmte, vermoedelijk een adventskrans met kaarsen? Advent: op weg naar Kerstmis, misschien wel "een witte", misschien ook een kerstboom met lichtjes?

Natuurlijk mag er uiterlijke sfeer zijn waarin wij ons ‘happy’ voelen, maar dat kan het wezen van Advent en Kerstmis niet zijn, want dat missen de daklozen, de vluchtelingen, de slachtoffers van terreur en oorlogsleed, de noodlijdenden, enz. En… "hoe leit dit Kindeke hier in de kou..."? Nee, dat kan niet wezenlijk zijn, want op het zuidelijke halfrond is het volop zomer met Kerstmis. Toch kan dat Kindeke in de kou liggen en zullen wij in onze innerlijke grot warmte moeten brengen.

Advent en Kerstmis kennen geen kalendertijd. Onze eigen Advent valt niet binnen deze vier weken; ons eigen Kerstmis valt niet op 25 december. Het gaat om onze ‘levensadvent’, die zal leiden tot ons eigen, innerlijk Kerstmis, los van een datum, los van een ‘jaargang’.

Toch heeft ook de Advent 2001 in de cyclus van het kerkelijk jaar zijn zin. Het kan die tijd zijn, waarin wij weer eens expliciet met onze ‘spirituele neus’ op ‘spirituele feiten’ worden gedrukt.

En… moge Kerstmis in dit kalenderjaar dan vooral een tijd zijn waarin wij bewust Liefde en Vrede in onze gedachten hebben; Liefde en Vrede op onze tong dragen; Liefde en Vrede in onze handelingen tot uitdrukking laten komen.

Laat ons het Kerstlicht van Liefde en Vrede uitzenden over deze in nood verkerende wereld.