VKVisie
Tijdschrift van de Vrij-Katholieke Kerk in Nederland

Vorige Home Boven Volgende

De Vier Kardinale Punten

+Johannes van Alphen

Dit artikel is gebaseerd op een lezing van prof J.E. van der Stok, gepubliceerd in St Michael's News van 25 september 1956. Het artikel is oorspronkelijk in het Engels geschreven, gepubliceerd in de ‘Esoteric Christianity E-Magazine’, en is met toestemming van de auteur door redactieleden van VKVisie vertaald in het Nederlands.

Tijdens de jaarlijkse ommegang van de Aarde rond de Zon, worden vier kardinale punten bereikt waar ons een speciale mogelijkheid geboden wordt om bepaalde Goddelijke Gloriën te ontmoeten, en wij daarbij tezelfdertijd ons bewust mogen worden van een diepe gewaarwording van de Goddelijke Verantwoordelijkheid. Vandaag de dag wordt er te vaak op basis van ‘Mensenrechten’ gerechtigheid geëist, zonder dat onze ‘Menselijke Verantwoordelijkheden’’ genoemd worden, noch de verantwoordelijkheid die wij dragen voor alle Leven op de Planeet: ‘Dierenrechten’, ‘Vegetatierechten’, ‘Milieurechten’ en talloze andere rechten. Door dit verzuim, bijvoorbeeld door de exploitatie van grondstoffen, ontstaat er een vermindering in de ‘Kwaliteit van het Leven’ voor alle leven op de planeet.

De twee zonnewenden
Het woord Solstitium (het Latijnse woord voor het Nederlandse "zonnewende") betekent dat "de Zon tot stilstand gebracht wordt". Dit gebeurt wanneer hetzij nacht of dag het langste is, hetgeen op het noordelijke halfrond respectievelijk plaatsvindt om en nabij 22 december en 22 juni. Tijdens de periode in de nabijheid van een zonnewende worden wij in staat gesteld een glimp op te vangen van de gloriën van het Goddelijk Licht. Maar, tezelfdertijd, is er ook een gigantische hoeveelheid Duisternis aanwezig, als resultaat van de zonden – dit woord betekent letterlijk ‘afgescheidenheid’ - van het verleden tegen het Goddelijk Licht. Tijdens de zonnewende staat tijd bij wijze van spreken stil. Wij, die in dit Goddelijke Licht staan, kunnen een vermindering ervaren van de schijnbare afgescheidenheid dat "U" van "Ik" isoleert. Dit is typerend voor de boodschap van Kerstmis, omdat van ons gevraagd wordt onze afgescheidenheid te vergeten en met elkaar te delen: delen in de blijdschap, de vreugde, maar tegelijkertijd delen door het mededogen met diegenen die minder bedeeld zijn. Waarlijk delen betekent het deelnemen in het ‘collectieve karma’ van de wereld, en wij moeten het bewust ervaren, verantwoordelijkheid aanvaardend voor de zonden van het verleden. Vandaar dat de aanvaarding van het delen in dit collectieve karma leidt tot het maken van goede voornemens bij nieuwjaar.

In het Christendom vallen de twee zonnewenden samen met twee belangrijke feestdagen: de zonnewende in december valt samen met het feest van Sint Jan en de Geboorte van Onze Heer; de zonnewende van juni valt samen met het feest van Sint Albaan op 22 juni en Johannes de Doper op de 24e , beide zeer significante feestdagen in het Vrij-Katholieke kerkelijk jaar.

De maartequinox
Equinox houdt in dat dag en nacht even lang zijn – vandaar dat de equinoxen soms ook ‘eveningen’ genoemd worden – en deze hebben plaats om en nabij 20 maart en 22 september. Tijdens de maartequinox mogen wij een visioen ervaren van het Goddelijke Mysterie, van de onnoembare glorie, maar tegelijkertijd hebben wij de last te dragen van de ontheiliging van het lichaam – van de tempel die het huis van de Heer is. Pasen heeft zijn plaats, natuurlijk, in de nabijheid van de maartequinox, en wij mogen de Kruisiging symbolisch zien als de ontheiliging aan het menselijk lichaam en de Opstanding als het Goddelijke Mysterie van Herstel. Wij dragen allen continu deze last van ontheiliging. Er bestaat geen beroep voor materieel gewin dat niet, op de een of de andere manier, ons drijft gehoorzaam te zijn aan "hun" visie van wat goed en fout is. Daardoor wordt ons het vermogen ontnomen om zelf beslissende volwassenen te worden. Dit is een soort ontheiliging die ons continu opgelegd wordt, hetzij vanuit de regering, of door het legislatieve beleid, het economische beleid of het gezondheidsbeleid van de staat, of door wat als algemene mening bestempeld wordt. Dit alles komt doorgaans door bestaande belangen tot stand.

Zelf beslissende volwassene te zijn kan een sterke afkeer oproepen bij de massa en kan soms zelfs gevaarlijk zijn. Bijvoorbeeld, een groep Vrij-Katholieke vrouwen in een staat in de Midwest van de Verenigde Staten bevalt stilletjes thuis. Het wordt in hun Staat verboden thuis te bevallen, maar deze moeders en vaders willen niet dat de Staat hun kinderen inent tegen wat dan ook, louter omdat de Staat bepaald heeft dat dit inenten goed zou zijn voor de volksgezondheid. Het openbare geroezemoes over Tony Blair, Eerste Minister in het Verenigde Koninkrijk, die weigert stellig te verklaren of zijn baby wel of niet een bepaalde inenting gehad heeft, is nog zo’n typerend voorbeeld. Doctor Carl Jung poneerde ooit de stelling dat wat mensen als goed en fout beschouwen voor hen van weinig belang is, maar wat verstandig of onverstandig is, wel. Voor de vrouwen in de staat in de Midwest, waarnaar hierboven verwezen is, is het verstandig om thuis te bevallen; de Staat daarentegen verklaart dat dit gebruik totaal onverstandig is. Wie heeft er gelijk?

De septemberequinox
Wanneer we dan bij de septemberequinox komen, staan wij een ogenblik voor de Goddelijke Vrijheid in ultieme zin. Gelijktijdig staan wij oog in oog met de consequenties van het Misbruik van Vrijheid. Wij moeten de unieke krachten, aan het menselijk wezen geschonken, gewaar worden. Goddelijke Vrijheid is de grenzenloze kracht van de koninklijke uniekheid, omdat het de Koning is die ultieme vrijheid ervaart. Om deze vrijheid te veroveren moeten wij ultieme gebondenheid, zelfs de dood, in het gezicht zien. 29 September is het gebruikelijk het feest te vieren van Sint Michaël en Alle Engelen, en op het Internationaal Theosofisch Centrum in Naarden, is dit feest een deel van de zogenaamde "Kings Week".

Wij kunnen de koninklijke kracht symboliseren als een stalen lans met een scherpe punt, die steeds scherper wordt naarmate wij ons bewust worden van de Goddelijke Vrijheid. Wij moeten komen tot zo’n scherpe punt, dat het gehele stalen lichaam noodzakelijkerwijs zich in dat punt opheft. De kracht op dat punt wordt dan een fontein van scheppend vuur. Deze koninklijke uniekheid is spontaan van aard.

Echter, wij moeten het feit niet uit het oog verliezen, dat de krachten van de zwarte magie evenzeer in het bezit zijn van deze vrijheid, alleen zijn hun intenties kwaadaardig. De terroristische aanval op de Twin Towers in New York City op 11 september 2001 – in de nabijheid van de septemberequinox – maakte gebruik van vliegtuigen, die, in relatieve verhouding qua grootte, gezien kunnen worden als stalen pijlen die in het hart van de towers geworpen werden, hun destructieve vuur uitsproeiend vanuit hun punten.

Het voorwaartse pad
Laten wij nu trachten om tot een dieper begrijpen te komen van de ultieme glorie die ervaren kan worden tijdens de twee zonnewenden van december en juni. Om deze uitstortingen van Goddelijke Glorie te begrijpen, kunnen wij ons de mensheid voorstellen als een deel van een machtige rivier, breed en diep. Net zoals het water in alle richtingen opsproeit, zo worden ook wij heen en weer geworpen – soms naar boven en soms zo dat wij onder de oppervlakte getrokken worden.

Deze machtige stroom ontvangt haar wateren van stroomopwaarts. Hij is machtig en krachtig omdat hij meegezogen wordt door de zwaartekracht van het collectieve karma van de wereld. Tijdens de zonnewenden staat de wereld, bij wijze van spreken, stil. Het is niet meer een verhaal van "U" of "Ik", maar van een samen staan en het delen in het collectieve karma. Daarom is de intentie tijdens de kerstperiode en tijdens de zomerzonnewende er een van vrede, goede wil en delen.

Dus deze rivier ontvangt haar water vanaf stroomopwaarts; wat ons verleden vertegenwoordigt, en waar het collectieve karma ook wordt gecreëerd. Het water zal zich uiteindelijk uitstorten in de Oceaan van Eeuwig Leven, onze toekomst. Zolang wij deel zijn van deze machtige rivier, zonder dat wij begrijpen hoe wij de leiding over ons eigen leven in handen moeten nemen, blijven wij deelnemen in de strijd en wrijving van een wereld van competitie. Zonder het nemen van verantwoordelijkheid, blijven wij onderdeel van de draaikolken van het leven.

Wat kunnen wij hieraan doen? Er zijn vijf stappen, die, een voor een, een innerlijke vastberadenheid vereisen om de heiligheid en uniekheid van het Leven te dienen en om onze paden in een doelbewuste richting te leiden, weg van de duisternis en naar het Licht.

Dit wordt ook ervaren tijdens de viering van de Heilige Mis. Op het ogenblik dat wij sensitief genoeg geworden zijn, herkennen wij de vijf stappen terwijl wij door de rituelen van de Mis heen gaan.

De eerste fase – Doe uw taak, uw Dharma. Wij moeten dit doen met geheel ons hart. De vijf attributen van het juiste Dharma zijn blijheid, eerbied, vriendelijkheid, hulpvaardigheid en een diepe sympathie. Wat gebeurt er dan? Wij brengen rechtvaardigheid in de stroom en wij verspreiden een verzachtende en plezierige invloed van vrede om ons heen. Velen van ons ervaren dit gevolg in beperkte mate wanneer wij, uit vrije wil, onze taak, ons dharma vervullen. Omdat wij onze taak vervullen, komen wij in aanraking met diepere lagen van de stroom en brengen daardoor transparantie in onszelf teweeg. Hebben wij het niet alweer in symbolische zin over ons eigen innerlijke wezen? Wanneer wij vrede brengen in ons bewustzijn, komen wij in aanraking met de diepere lagen van het onderbewuste en zelfs het onbewuste. Zodra de stromen bedaren, wordt het water doorzichtig. Het veld van vrede verspreidt zich om ons heen, zij het nog niet stroomopwaarts. Wij zijn nog niet bezig met het karma van het verleden, maar zijn ons aan het voorbereiden op een betere toekomst terwijl wij ons stroomafwaarts bewegen.

In de Heilige Mis wordt dit ervaren op het moment dat de celebrant de Hostie in zijn hand neemt en deze offert als een symbool van ons verstand. Het is in onze geest dat wij het op ons nemen om ons dharma uit te voeren.

De tweede fase – De verdiepende kracht van Mededogen. Mededogen is een verdiepende kracht. Het water wordt naar het diepe geleid en vindt daar rust en doorzichtigheid. De verstoorde oppervlakte is van minder belang doordat ons veld verdiept wordt – is dit dan niet een prachtige analogie voor het aanraken van het onderbewuste en het onbewuste, waardoor wij beter in staat zijn de turbulentie van het allerdaagse leven aan te kunnen? Het gevolg van mededogen is het gladstrijken van de verstoorde oppervlakte, een vermindering van de oppervlaktespanning. Dit gevolg beweegt ook stroomopwaarts, waardoor het collectieve karma van het verleden gladgestreken wordt, en werkt dus naar een beter nu.

Wanneer de celebrant de wijn en het water in de kelk giet – de wijn, die in het Hebreeuws tirosh genoemd werd, betekent niet-gefermenteerd druivensap – ervaren wij dit verdiepende gevolg van mededogen. De kelk mag gezien worden als symbool voor de baarmoeder. Het is in de baarmoeder dat leven gecreëerd wordt in het water en het bloed.

De derde fase – Het leven opgeven voor anderen. Zoals in het Evangelie verwoord, moeten wij ons leven verliezen om het te kunnen vinden in het Eeuwige Leven. Wat gebeurt er dan? Iets geheel anders: wij brengen in de rivier de sfeer van Eeuwig Leven, het doel van alle stromen van zijn. Wij zijn ons niet alleen bewust van de machtige stroom van het karmische verleden, dat zich stroomopwaarts bevindt, maar ook van de toekomst van de Oceaan van Leven waarin de rivier zich ledigt. Verleden en toekomst komen samen, resulterend in volmaking. De rivier is er nog, en wij zijn deel van haar stroom, maar de stroom wordt nu egaal, doordrongen van vrede en de diepte van de Oceaan van het Leven. Zo wordt de derde fase voltooid, nauw verbonden met de maartequinox, wanneer dag en nacht van gelijke lengte zijn.

Deze derde fase wordt ervaren tijdens de consecratie van Brood en Wijn als symbolen van het Eeuwige Leven. Wij ervaren hier het diepe mysterie van Pasen, het Mysterium Magnum en Tremendum. De Heer in Zijn lijden neemt op zichzelve het Karma van de Wereld. Hij giet Zijn Leven in ons zodat wij mogen leven. Tijdens dit sacrale moment vloeien verleden en toekomst samen. We worden ons bewust van een glorieus verleden zowel als van de glorie van de toekomst.

De vierde fase – Wij keren terug naar de bodem van de rivier, welke de bodem van de Oceaan is. Wij moeten terugkeren naar de bodem van de rivier, naar de bodem van de Oceaan van het Leven, omdat Eeuwig Leven verblijft in een vorm – vaak "het Hogere Zelf" genoemd – die voor ons grotendeels nog onbewust is. Toch is het in het onbewuste dat wij het Goddelijke Leven kunnen ervaren. Daar vinden wij de juwelen op de bodem van de Oceaan van het Leven. Jozua vond deze juwelen, de twaalf stenen, toen hij het water van de Jordaan overstak, nadat de hogepriester dit water had gescheiden zodat de bodem drooggelegd werd – inderdaad, prachtige symboliek. De Jordaan was onstuimig en het water was ziedend en turbulent. Toen de Hoge Priester het water aanraakte, werd de stroom egaal en doorzichtig, en Jozua kon bij wijze van spreken over de bodem van de rivier lopen.

In ons onbewuste ontmoeten wij nu de Oneindigheid en wij moeten een nog vollediger offerende houding aannemen en zelfs het Eeuwige Leven prijsgeven. De offerende houding wordt een intens verlangen om nog fundamentelere, meer substantiële hulp te bieden. Nu ontmoeten wij voor een enkel ogenblik het Mysterium. Voor één tel verliezen wij onszelf daarin. In dit moment verschijnt het monadische Licht, de voorbode van de ultieme kristallijne uniekheid. Wij geraken in het ritme van de monade, zoals bij het feest van de Hemelvaart.

In de Heilige Mis wordt deze offerende houding gesymboliseerd in het opheffen van de Kelk en de Hostie tezamen. Aanvankelijk stond de kelk en lag de Hostie op de bodem – de altaarsteen. De celebrant neemt de Hostie in zijn hand, slaat er drie keer een kruis mee over de Kelk, heft vervolgens de Kelk omhoog en houdt de Hostie erboven. Dit is het Mysterium van Hemelvaart, het Mysterium dat wij vol in het gezicht zien tijdens dit moment van de zogenaamde kleine elevatie. Dan wordt de Kelk teruggeplaatst op de altaarsteen, de Hostie wordt gebroken en de celebrant laat een fragment ervan in de Kelk vallen, waardoor de drie elementen verenigd worden – brood, wijn en water – in de Ene Substantie.

De vijfde fase – Maria ten Hemelopneming en de Kings Week. De Monade krijgt de volledige grootsheid van de Goddelijke Offeraar en zinkt dan in de transcendente oneindigheid van ons Onbewuste, een van de speciale verdiepende aspecten van het feest van Maria ten Hemelopneming (in het Engels: Assumption of Our Lady) dat op 15 augustus gevierd wordt. Wanneer dit volbracht is, dan verschijnt op 22 september bij de herfstequinox de kristallijne zuiverheid van koninklijke uniekheid. Het festival van de Kings Week viert de onverslaanbaarheid van de koninklijke glorie die door de mensheid bereikt zal worden. Deze spontane uniekheid moet en zal overwinnen, omdat er dan geen overblijfsel van weerstand kan bestaan. Dit alles kan ervaren worden tijdens de Heilige Communie, waarin wij de ultieme staat van Vereniging met onze Heer en Meester, de Christus, ervaren – een moment van spontane uniekheid.